Kwitnąca brugmansja wygląda tak imponująco, że nie sposób przejść obok niej obojętnie. Obsypana dorodnymi lejkowatymi kwiatami stanowi prawdziwą ozdobę ogrodu, balkonu lub tarasu. Posadzona w dużej donicy może tam stać od połowy maja do końca września.

Brugmansja (Brugmansia) to rodzaj wieloletnich roślin należących do rodziny psiankowatych (Solanaceae), który obejmuje 6 gatunków i 4 mieszańce, występujące naturalnie w Ameryce Południowej. Wszystkie są roślinami trującymi.

Dawniej gatunki zaliczane do tego rodzaju były włączane do blisko spokrewnionego rodzaju bieluń (Datura) i stąd często bywają nazywane bieluniem lub daturą drzewiastą.

Jako rośliny ozdobne uprawiane są zwykle mieszańce i odmiany różnych gatunków, o dużych lejkowatych kwiatach, barwy żółtej, białej lub różowej. Ze względu na ich kształt często nazywane są trąbami anielskimi. Rzadziej spotyka się odmiany z pełnymi kwiatami oraz o biało obrzeżonych liściach.

Prawidłowo pielęgnowane brugmansje kwitną przez całe lato, a najbardziej intensywnie na przełomie czerwca i lipca, a także pod koniec sierpnia. Roślina o wysokości 2-3 m może wydać jednocześnie 100, a nawet 200 kwiatów, każdy długości około 25 cm. W zależności od odmiany poszczególne kwiaty są dekoracyjne przez dwa dni (kwiaty białe) lub trochę dłużej (kwiaty żółte i różowe).

GATUNKI PODOBNE

W naszym kraju można spotkać dziko rosnącego bielunia dziędzierzawę (Datura stramonium), który jest w ogrodach dość pospolitym i uciążliwym chwastem. Od brugmansji różni się tym, że ma kwiaty skierowane ku górze i jest rośliną jednoroczną.

STANOWISKO

Brugmansje uprawia się zwykle w dużych pojemnikach, wystawianych latem do ogrodu, na balkon lub taras. Niektórzy sadzą je wiosną bezpośrednio do gruntu i wykopują przed zimą, a jeszcze inni przez cały rok uprawiają te rośliny na widnej werandzie.

Brugmansje najlepiej czują się w delikatnym półcieniu, gdyż mocne słońce może przypalać im liście oraz przyspiesza przekwitanie i zasychanie kwiatów, które na dodatek są słabiej wybarwione. Natomiast brak dostatecznej ilości światła powoduje słabsze kwitnienie. Ponadto brugmansje są wrażliwe na silne podmuchy wiatru, które mogą uszkodzić ich duże delikatne kwiaty i liście. Dlatego wybierajmy dla nich miejsce zaciszne. Mogą tam stać od połowy maja do końca września.

PODŁOŻE I PRZESADZANIE

Brugmansje należy uprawiać w żyznej ziemi kompostowej o odczynie lekko kwaśnym i przesadzać raz do roku, po okresie spoczynku. Jeśli posadzimy je w dużych donicach, o średnicy powyżej 30 cm, wystarczy wiosną wymieniać im tylko wierzchnią warstwę podłoża (około 10 cm).

NAWOŻENIE

Brugmansje są dość żarłoczne i musimy zapewnić im odpowiednie nawożenie, żeby utrzymać intensywne kwitnienie. Pierwszy raz nawozimy rośliny wiosną, dodając do podłoża kilka gramów nawozu wolno działającego. Starsze okazy zasilamy dodatkowo w okresie wegetacji płynnym nawozem organicznym lub wieloskładnikowym nawozem do roślin doniczkowych. Stosujemy dawki nawet 2 razy większe od zalecanych przez producenta. Od połowy maja do połowy sierpnia zasilamy brugmansje raz w tygodniu. Potem ograniczamy nawożenie i zaprzestajemy go całkowicie na koniec września.

PODLEWANIE

Ze względu na duże rozmiary i sporą powierzchnię liści, z których szybko paruje woda, brugmansje potrzebują obfitego nawadniania. Nie można tego zaniedbać, ponieważ brak dostatecznej ilości wody w podłożu powoduje szybkie więdnięcie i opadanie liści i pąków kwiatowych. W drugiej połowie lata można ograniczyć podlewanie, żeby przygotować rośliny do zimowego spoczynku.

OKRES SPOCZYNKU

Jesienią, przed pierwszymi przymrozkami, przenosimy donice z roślinami do widnego i nieogrzewanego pomieszczenia o temperaturze 10°C. Okres zimowego spoczynku jest im niezbędny do obfitego kwitnienia w okresie letnim. Na początku listopada przycinamy pędy datur o 1/3 ich długości. Rośliny dobrze znoszą ten zabieg i dzięki niemu lepiej się później rozkrzewią i łatwiej uformować ich korony. W połowie marca przenosimy datury do nieco cieplejszego pomieszczenia (o temp. 15°C), gdzie szybko wypuszczą młode pędy i liście. W połowie maja doniczki wystawiamy do ogrodu. Na świeżym powietrzu rośliny niestety wolno się aklimatyzują i należy je hartować, czyli stopniowo przyzwyczaić do warunków panujących na zewnątrz. W tym celu brugmansje wystawiamy na dwór przez tydzień na godzinę, a potem na dłużej. Czasami i tak zrzucają liście, ale po kilku dniach wypuszczają nowe.

Brugmansje uprawiane bezpośrednio w gruncie wykopujemy na jesieni i przechowujemy ich karpy, podobnie jak u dalii, w skrzynkach torfem. Pod koniec marca sadzimy karpy do pojemników ze świeżą ziemią. W połowie maja wyjmujemy je z doniczek i przesadzamy do przygotowanych wcześniej dołków z żyznym próchnicznym podłożem.

ROZMNAŻANIE

Brugmansje rozmnaża się z sadzonek pobieranych praktycznie przez całe lato, chociaż lepiej wykorzystać wierzchołki pędów ścinane jesienią, kiedy przynosimy rośliny z ogrodu do pomieszczenia na okres zimowego spoczynku. Sadzonki o długości 10-15 cm zanurzamy w ukorzeniaczu i umieszczamy w wilgotnym piasku lub perlicie. Pojemniki przykrywamy folią, żeby utrzymać dużą wilgotność powietrza. Możemy usunąć największe liście, pozostawiając tylko te na szczytach pędów. Po miesiącu przesadzamy ukorzenione sadzonki do doniczek. Trzymamy je w domu w temperaturze pokojowej i nie wprowadzamy w stan spoczynku, jak rośliny starsze. Powinny zakwitnąć latem następnego roku.

CHOROBY I SZKODNIKI

W uprawie brugmansji rzadko mamy do czynienia z chorobami. Żółknięcie liści, słaby wzrost i kwitnienie to zwykle wina niedostatecznego nawożenia.

Inaczej sprawa ma się ze szkodnikami, które atakują rośliny dość często. Na wierzchołkach pędów, młodych liściach i pąkach kwiatowych najczęściej pojawiają się mszyce, które powodują ich deformację. Na spodniej stronie liści można również spotkać mączliki szklarniowe (białe muszki), które wysysają z nich soki i dodatkowo przyczyniają się do rozwoju czarnego nalotu z grzybów sadzakowych. Rośliny często atakowane są przez przędziorki. Oznaki ich żerowania to drobne srebrzyste plamki na wierzchu liści oraz pajęczynka od spodu. Także wciornastki pojawiają się niekiedy na kwiatach i liściach datur. Aby pozbyć się szkodników należy wykonać oprysk przeznaczonym do tego celu preparatem chemicznym.

Zobacz także:

Ketmia róża chińska CZYTAJ DALEJ >>