Kiedy ogród powoli zapada w zimowy sen, ciemierniki budzą się do życia i pokazują swoje piękno. Te niebojące się mrozu rośliny kwitną, w zależności od odmiany, od listopada do maja. Ze względu na wygląd kwiatów i porę kwitnienia nazywane są zimowymi lub śnieżnymi różami.

Ciemierniki należą do bylin, które są dość łatwe w uprawie, nie wymagają skomplikowanej pielęgnacji, a bogactwo odmian dostępnych na rynku z pewnością zadowoli każdego ogrodnika. Okazałe kwiaty i dekoracyjne liście uatrakcyjnią ogrodowe zakątki w okresie, kiedy większość roślin znajduje się w fazie zimowego spoczynku.

GATUNKI CIEMIERNIKÓW

W ogrodach najczęściej spotykanym gatunkiem jest ciemiernik biały (Helleborus niger). Jego duże białe kwiaty o średnicy do 8 cm, zebrane po 2-4 na jednym pędzie, pojawiają się od lutego do maja. Podczas ciepłych zim w południowozachodnich rejonach Polski roślina może zakwitnąć już w grudniu. Patrząc na jego białe płatki trudno uwierzyć, że ma czarne korzenie. Osiąga wysokość 20-30 cm.

Drugim najpopularniejszym gatunkiem jest ciemiernik purpurowy (Helleborus purpurascens), który dorasta do 30 cm wysokości, a jego kwiaty, zebrane są po 2-3 na jednej łodydze, przechylają się ku dołowi. Na początku mają barwę zielono purpurową, która z czasem przechodzi w purpurowo czerwoną.

Ciemiernik wschodni (Helleborus orientalis) jest nieco wyższy od poprzednich gatunków, bo dorasta do 50 cm. Z pokroju przypomina krzaczek, a jego długie ogonki liściowe wyrastają bezpośrednio z gruntu. Kwiaty są zwykle pojedyncze, zwisające, małe lub średniej wielkości (około 5 cm średnicy) oraz występują w wielu kolorach: różowym, fioletowym, białym, jasnożółtym, zielonkawym oraz w różnych ich kombinacjach w postaci plamek czy pasków. Kwiaty rozwijają się z reguły w marcu i utrzymują do maja.

Ciemiernik cuchnący (Helleborus foetidus) swą nazwę gatunkową zawdzięcza ostro pachnącym korzeniom. Dorasta do 50 cm. Jego jasnozielone kwiaty zebrane są w duże wiechy na końcach pędów i ładnie kontrastują z ciemnym ulistnieniem. Kwitnienie przypada na okres od lutego do czerwca. Roślina zawiązuje nasiona i obficie się rozsiewa.

Ciemiernik korsykański (Helleborus argutifolius) kwitnie od końca stycznia do kwietnia. Ma oryginalne żółtozielone kwiaty zebrane na końcach pędów oraz duże błyszczące liście. Osiąga wysokość 60 cm.

SADZENIE

Ciemierniki nie znoszą przesadzania, ponieważ mają wrażliwy system korzeniowy. Dlatego zawczasu należy się zastanowić nad wyborem miejsca pod ich uprawę, żeby mogły tam rosnąć przez wiele lat. Rośliny należy sadzić płytko.

UPRAWA

Na odpowiednim stanowisku ciemierniki nie wymagają dużo opieki. Ważne, aby miejsce było osłonięte od wiatru, lekko przysłonięte koronami drzew liściastych, które zimą nie cieniują rabaty. Latem zacienienie jest konieczne, aby rośliny wytworzyły pąki kwiatowe. Najodpowiedniejsze pod uprawę ciemierników będą stanowiska wschodnie i zachodnie. Należy przygotować im żyzne, przepuszczalne, wilgotne podłoże o wysokim pH.

PODLEWANIE I NAWOŻENIE

W okresie suszy ciemierniki wymagają regularnego podlewania. Jest to zabieg niezbędny do wytworzenia pąków kwiatowych. Brak wilgoci może u nich doprowadzić do braku kwitnienia. Raz do roku wiosną rośliny należy zasilić długo działającym nawozem wieloskładnikowym. Jesienią warto obłożyć rabatę kompostem. Składniki pokarmowe wnikną do gleby, a warstwa kompostu ochroni korzenie i pędy przed wymarznięciem w czasie zimowych mrozów.

PIELĘGNACJA

Przed kwitnieniem roślin należy oberwać im najstarsze liście, aby zapewnić pąkom kwiatowym lepszy dostęp do światła słonecznego. Przy bardzo śnieżnej zimie dobrze jest również rozgarnąć śnieg. Do prac pielęgnacyjnych warto założyć rękawice, ponieważ ciemierniki są roślinami trującymi, a ich sok działa drażniąco na skórę.

ROZMNAŻANIE

W uprawie amatorskiej najprostszym i najskuteczniejszym sposobem rozmnażania ciemierników jest podział roślin. Po skończonym kwitnieniu, najczęściej pod koniec maja, dzielimy rozrośnięte karpy i od razu wsadzamy na przygotowane miejsce. Nowe rośliny powinny mieć 3–5 listków i trzeba im zapewnić stale wilgotne podłoże.

Ciemierniki można także rozmnożyć przez wysiew nasion tworzących się w charakterystycznych mieszkach. Przy tej metodzie nie ma jednak gwarancji, że rośliny powtórzą cechy rośliny matecznej. Nasiona, zebrane w maju lub w czerwcu, trzeba wysiać od razu, bo bardzo szybko tracą zdolność kiełkowania. Kiełki pojawią się dopiero w następnym roku, należy więc uzbroić się w cierpliwość, tym bardziej, że ich wzrost również nie jest taki szybki. Siewki źle znoszą przesadzanie, wiec nie pikujemy ich zbyt często. Zakwitną po około trzech latach uprawy. Niektóre odmiany rozsiewają się same.

Zobacz także:

Zawilce wielkokwiatowe CZYTAJ DALEJ >>