Konwalia jest skromną i elegancką rośliną, która tworzy gęste kobierce kwiatowe. Jest ceniona za zniewalający zapach, będący składnikiem wielu perfum, nadaje się na kwiat cięty, a dodatkowo posiada właściwości lecznicze. Należy jednak na nią uważać, ponieważ zawiera również szkodliwe dla zdrowia substancje.

Konwalia majowa (Convallaria majalis) jest byliną kłączową z rodziny liliowatych Liliaceae. Występuje pospolicie w całej Europie. W Polsce rośnie dziko w lasach liściastych i sosnowych borach na terenie niemal całego kraju. Spotykamy ją również w Japonii i Ameryce Północnej, a także na Syberii. Od pokoleń jest rośliną chętnie uprawianą w przydomowych ogrodach jako zwiastunka wiosny.

Ta pełna wdzięku bylina osiąga wysokość 15-25 cm. Wytwarza liczne rozgałęzione kłącza, rozchodzące się płytko pod powierzchnią ziemi, dzięki którym tworzy gęste kobierce i szybko opanowuje duże powierzchnie. Na końcu każdego kłącza znajduje się pąk, z którego w kolejnym sezonie wyrasta nadziemna część rośliny. Każdy młody pąk przez pewien czas rozwija się tylko wegetatywnie, a dopiero w kolejnych latach oprócz liści wydaje kwiatostan.

Pęd kwiatostanowy konwalii zakończony jest jednostronnym gronem złożonym u form ogrodowych z kilkunastu kwiatów, które są drobne, zwykle białe, o dzwonkowatym kształcie i intensywnym zapachu. Kwitnienie trwa od maja do czerwca.

Wyrastające po dwa lub trzy, błyszczące, szerokie, ciemnozielone liście są niezwykle trwałe i zachowują ładny wygląd do jesieni, kiedy ozdobą rośliny stają się intensywnie czerwone, kuliste jagody. Osiągają maksymalnie 12 mm średnicy. Są chętnie zjadane przez ptaki, którym nie szkodzą trujące substancje w nich zawarte.

WYMAGANIA

Konwalie dobrze czują się w miejscach półcienistych pod drzewami lub krzewami. Mogą też rosnąć na słońcu, ale wtedy ich liście szybciej brązowieją. Podłoże do ich uprawy powinno być przepuszczalne, próchniczne i umiarkowanie wilgotne, najlepiej niezbyt kwaśne. Są roślinami długowiecznymi i mogą być uprawiane w jednym miejscu przez wiele lat.

PIELĘGNACJA

Choć konwalie nie należą do wymagających roślin, egzemplarze rosnące na słabej glebie warto zasilić jesienią przekompostowanym obornikiem, kompostem ogrodowym lub warstwą opadłych liści (najlepiej z leszczyny, grabu i lipy). Gdy późnym latem liście konwalii zaczynają żółknąć, można je przyciąć nisko nad powierzchnią ziemi.

ROZMNAŻANIE

Najłatwiej konwalie mnoży się przez podział. Ich kłącza wykopujemy jesienią (od połowy października do połowy listopada), otrzepujemy z nadmiaru ziemi i delikatnie rozdzielamy na fragmenty 10-12 cm długości. Następnie sadzimy je na nowe miejsce do płytkich rowków wypełnionych kompostem, na głębokość zaledwie 3 cm. Na koniec zasypujemy ziemią i podlewamy. Tak posadzone kłącza konwalii rozrosną się w gęsty kobierzec obficie kwitnących roślin po 3-4 latach.

ZASTOSOWANIE I WŁAŚCIWOŚCI

Konwalia zalicza się do rośliny leśnych, jest jednak uprawiana także na ogrodowych rabatach, gdzie dobrze komponuje się z innymi cieniolubnymi bylinami, jak paprocie, funkie i kokoryczki. Ponieważ jest bardzo ekspansywna, nie powinno się jej sadzić w ogródkach skalnych i wszędzie tam, gdzie mogłaby zdominować czy zagłuszyć inne rośliny. Za to doskonale nadaje się do dużych naturalistycznych ogrodów, gdzie utworzy ładne skupiska pod drzewami i krzewami liściastymi, takimi jak np. leszczyny, krzewuszki lub lilaki. Możemy także pozwolić jej rozrastać się pod dużymi iglakami – cisami, cyprysikami lub żywotnikami, pod którymi będzie tworzyć zwarty dywan. Nadaje się nawet do uprawy w donicach ustawianych w mieszkaniu, gdzie zakwita wcześniej od roślin rosnących w gruncie. Od lat po roślinę tę sięga również przemysł perfumeryjny, dlatego powstały duże plantacje konwalii, z których pozyskuje się rośliny także w okresie jesienno-zimowym.

Ze względu na cudowny zapach, filigranowe pędy kwiatowe i duże liście jest lubianą rośliną bukietową. Kojarzy się z czystością i miłością, dlatego sprawdza się jako dodatek do wiązanek ślubnych.

Konwalia majowa, oprócz niezaprzeczalnych walorów ozdobnych, ma także szerokie zastosowanie w medycynie. Wykorzystuje się ją w terapii schorzeń na tle kardiologicznym. Zawarte w kwiatach oraz liściach konwalii glikozydy zwiększają częstotliwość skurczów serca i regulują ciśnienie krwi. Ponadto preparaty na jej bazie wykazują działanie przeciwpadaczkowe oraz łagodzą dolegliwości reumatyczne. W medycynie ludowej używano jej także jako leku nasercowego i działającego moczopędnie.

Ta niewinnie wyglądająca bylina skrywa w sobie nie tylko uzdrawiające, ale również szkodliwe dla zdrowia substancje. Silnie trujące są wszystkie części rośliny. W przypadku zjedzenia kwiatów lub owoców, toksyny w nich zawarte prowadzić mogą do silnych zatruć. Przetrzymując bukiety w wazonie, musimy pamiętać, że substancje trujące przedostają się do wody.

Zobacz także:

Epimedium CZYTAJ DALEJ >>